اگر مدتی است که پرنده شما با وجود اشتها روزبه روز لاغر تر میشود یا غذای خود را برمیگرداند یا دانه های هضم نشده در مدفوع آن میبینید، یکی از بیماری های خطرناکی که میتوان به آن مشکوک شد بیماری بیماری گشادی / اتساع پیش معده در پرندگان PDD است.
بیماری اتساع پیش معده یا PDD (Proventricular Dilatation Disease)، بیماری التهابی است که روی اعصاب کنترل کننده دستگاه گوارش اثر میگذارد و در واقع باعث فلجی سیستم گوارشی میشود و در روند حرکت گوارشی اختلال ایجاد میکند بنابراین از هضم و جذب غذا جلوگیری میشود و غذا در پیش معده پرنده راکد باقی میماند و ممکن است بدون هضم دفع شود یا دچار گندیدگی گردد.
در گذشته بیماری PDD “تلف کننده ماکائو” نامیده می شد، زیرا این بیماری باعث از بین رفتن تدریجی ماکائوها می شد، از آن زمان تاکنون، این بیماری بیش از ۵۰ گونه مختلف از پرندگان خانگی را تحت تاثیر قرار داده است اما حساس ترین گونه ها، طوطی سانان و بعد از آنها اردک ها و بلدرچین ها هستند.
علت دقیق و قطعی این بیماری هنوز مشخص نشده است اما احتمال میدهند که ویروس Avian Bornavirus (ABV) مسبب بروز این بیماری باشد.
تحقیقات انجام شده بیان گر این موضوع است که تعدادی از پرندگان با ABV+ علایمی از این بیماری را بروز نمی دهند.
راه انتقال بیماری
ABV به طور متناوب از مدفوع، بزاق و ترشحات بینی دفع می شود. بنابراین تصور میشود که گسترش بیماری مستقیماً از آلودگی مدفوعی- دهانی و به صورت آئروسل در هوا باشد. همه پرندگانی که در معرض پرنده آلوده قرار می گیرند به این عارضه مبتلا نمی شوند. برای ایمن بودن، پرندگانی که ابتلای آنها به PDD تشخیص داده شده است باید از پرندگان سالم جدا شوند.
بیشتر بخوانید: نقرس در پرندگان (Avian Gout)
علائم بیماری
هیچ علامتی برای این بیماری قطعی نیست. اما علائم زیر معمولا رایج تر هستند:
- غذای هضم نشده در مدفوع
- استفراغ دانه های هضم نشده
- اشتهای زیاد و لاغری بصورت مزمن
- افسردگی
- عدم هماهنگی حرکات بدن و لرزش
و علائم دیگر که بطور کلی برای تشخیص قطعی نیاز به بررسی توسط دامپزشک دارد
درمان بیماری
متاسفانه هیچ درمان قطعی یا ضد ویروسی برای پرندگان مبتلا وجود ندارد اما این بیماری به شدت قابل کنترل است. درمان های حمایتی باعث کاهش التهاب و سایر علائم تا حد قابل توجهی میشود.
معمولا دامپزشک شما از ضد التهاب غیر استروئیدی برای کاهش التهاب دستگاه گوارش و اعصاب و برای جلوگیری از عفونت های ثانویه قارچی و باکتریایی از ضد قارچ و آنتی بیوتیک های وسیع الطیف استفاده خواهد کرد
تغذیه ی خوب، استفاده از مکمل، قفس تمیز، دسترسی به آب تمیز و قرارگیری در محیط بدون استرس میتواند به بهبود شرایط پرنده شما کمک کند.
سارینا شعرانی-دامپزشک