این بیماری اغلب با نام “Sore Hocks” شناخته می شود. پودودرماتیت pododermatitis در واقع التهاب پوست پنجه پا است که در خرگوش ها ( برخلاف سگ ها و گربه ها که پد پنجه پا برای تحمل فشار وارده به آن دارند)، روی بدن خود خز (مو) هایی ضخیم دارند که از پوست نازک پا ها مراقب میکند. در صورتی که خز در ناحیه ای خاص آسیب ببیند و از بین برود در صورت وارد شدن نیرو به ناحیه ، فشار بیش از حد روی پوست زیرین می تواند منجر به التهاب شود. در صورت، ادامه فشار و اصطکاک بیشتر، باعث زخم و عفونت پوست میتواند شود در نهایت سبب عدم جریان خون در ناحیه و در نتیجه مرگ بافت یا نکروز شود.
پودودرماتیت Pododermatitis در خرگوش ها
هر چیزی که باعث فشار بیش از حد، اصطکاک و رطوبت شود، می تواند باعث ایجاد زخم های پودودرماتیت درخرگوش ها شود و معمولاً پاهای عقب تحت تأثیر قرار می گیرند، زیرا اکثر وزن خرگوش را تحمل می کنند، اگرچه ممکن است پا جلویی نیز تحت تأثیر قرار گیرد. برخی از نژادهای خرگوش مانند نژادهای مو کوتاه رکس Rex چون موهای روی پایشان نازک است، یا خرگوش های نژاد بزرگ به دلیل فشار و وزن اضافی روی پاهایشان و همینطور خرگوش هایی دوست دارند پاهای خود روی زمین بکوبند( به دلیل این رفتار) بیشتر در معرض خطر ابتلا به پودودرماتیت هستند.
هر چیزی که منجر به بی تحرکی و افزایش فشار/تروما بر روی پوست پا شود، میتواند منجر به ایجاد درد در ناحیه پا گردد. هنگامی که فشار بیش از حد بر روی پوست نازک پا وارد می شود منجر به زخم، التهاب و مرگ یا نکروز پوست می شود. این زخم ها می توانند بدتر شوند و باعث خونریزی قابل توجه و کم خونی یا کاهش تعداد گلبول های قرمز در بدن شوند. موارد پیشرفته می تواند باعث جابجایی/پارگی تاندون خم کننده سطحی یا superficial flexor tendon در پا شود که می تواند باعث تغییر دائمی فرم پا شود. در این حالت انگشتان پا نمی توانند خم شوند، که منجر به وارد شدن نیرو اضافی بر ناحیه hock یا مچ و ناتوانی دائمی می شود.
برخی از علل پودودرماتیت Pododermatitis عبارتند از اضافه وزن یا رژیم غذایی نامناسب، کم تحرکی( با افزایش سن تحرک کمتر میشود)، قفس با کفپوش نامناسب، رطوبت و عدم رعایت بهداشت.
هنگامی که خز ها در قسمت پایین پاها از بین برود یا نازک شود، پوست قرمز می شود. این می تواند به زخم (زخم باز) تبدیل شود. در نهایت زخم های باز می توانند عفونی شوند. اگر برای مدت طولانی درمان نشود، پاها خونریزی می‌کنند و خرگوش‌ها در اثر از دست دادن خون دچار کم خونی می‌شوند. عفونت نیز می تواند منجر به سپتی سمی شود. بدون درمان، این مشکل می تواند برای خرگوش کشنده باشد.
پودودرماتیت Pododermatitis بسیار دردناک است و خرگوش‌هایی که درد دارند اغلب کمتر غذا می‌خورند، دندان قروچه دارند ، کمتر مدفوع می‌کنند و ممکن است دچار ضعف دستگاه گوارش شوند. خرگوش‌هایی که درد دارند اغلب به حالت خمیده می‌نشینند، چشم‌های خود را محکم می‌بندند و گوش‌های خود را پایین و عقب نگه می‌دارند.
بیشتر بخوانید: ترشحات واژن در خرگوش
علائم اولیه پودودرماتیت عبارتند از:
- ریزش خز در کف پا
- پوست قرمز در کف پاها
- تورم و التهاب پاها
- درد
- زخم های کم عمق یا زخم های باز
علائم شدید عبارتند از: آبسه ها، از دست دادن خون و کم خونی، عفونت و سپتی سمی، استئومیلیت یا عفونت استخوان، فرسایش استخوان و رباط ها، پارگی تاندون و ناتوانی در حرکت، مرگ
درمان پودودرماتیت
رسیدگی به هر گونه علت زمینه ای از جمله تهیه بستر مناسب برای خرگوش بسیار مهم است. همچنین در کنار آن درمان دارویی به بهبود وضعیت کمک خواهد کرد
درمان های عمومی پودودرماتیت Pododermatitis عبارتند از:
- بستر نرم و خشک برای خرگوش خود فراهم کنید ( مت یوگا، تعداد زیادی حوله)
- در صورت وجود بی اشتهایی، یک رژیم غذایی مناسب حمایتی درنظر داشته باشید. چاقی را با افزایش فیبر اصلاح کنید
- ناخن های بیش از حد رشد کرده را کوتاه کنید.
- پاها را تمیز کنید.
- ممکن است از پمادهای موضعی برای کمک به محافظت از پا در برابر ضربه یا عفونت بیشتر استفاده شود.
- ممکن است دامپزشک شما پانسمان برای محافظت از پاها توصیه کند. اگر بانداژ آلوده و کثیف شد حتما سریعا آن را تعویض و مجدد پانسمان کنید (اطمینان حاصل کنید که پانسمان تمیز و خشک است.) و دستورالعمل های دامپزشک خود را در همه موارد رعایت کنید،
- ضد التهاب و مسکن ها (مسکن برای کمک به تحرک بیشتر خرگوش)
- اگر بافت ها به شدت آسیب دیده اند، فعالیت را محدود کنید، اما فعالیت را در دراز مدت تشویق کنید.
اگر پودودرماتیت شدید باشد گاهی اوقات جراحی توصیه می شود( استفاده از فلپ پوستی skin flap برای پوشش زخم)
پیشگیری از پودودرماتیت Pododermatitis در خرگوش
بهترین راه برای جلوگیری از پودودرماتیت، مراقبت و رژیم غذایی مناسب، جلوگیری از اضافه وزن خرگوش، تشویق به تحرک روزانه (۴ ساعت در روز) و نگهداری خرگوش در یک فضا بزرگ است. توجه داشته باشید که قفس را روزانه تمیز کنید و همیشه خرگوش خود را روی کفپوش نرم قرار دهید.
معاینات سالیانه دامپزشکی را هم فراموش نکنید.
سارینا شعرانی_دامپزشک