با افزایش دما در روزهای گرم تابستان و اوایل پاییز، سگ شما بیشتر در معرض بیماری‌های مرتبط با گرما، از جمله گرمازدگی که از شدید ترین آن‌هاست، قرار خواهد گرفت. گرمازدگی در سگ ها زمانی اتفاق می‌افتد که بدن سگ نتواند با افزایش دمای داخلی خود مقابله کند؛ توجه داشته باشید که سگ‌ها نمی‌توانند مانند انسان‌ها با عرق کردن دمای بدن خود را کنترل کنند، آنها فقط تعداد اندکی غده عرق در فوت پد (بالشتک‌های کف پا) دارند و راه اصلی آنها برای تنظیم دمای بدن، نفس نفس زدن است؛ گاهی مواقع نفس نفس زدن به تنهایی کافی نیست و درنهایت افزایش دمای بدن یا هایپرترمی (hyperthermia) ممکن است رخ دهد، معمولا دمای بالای ۴۱ درجه سانتی گراد بدون علائم قبلی یا بیماری خاص که با قرارگرفتن در معرض گرمای بیش از حد محیط خارج باشد بعنوان گرمازدگی در نظر گرفته خواهد شد.
گرمازدگی در سگ می تواند خیلی سریع اتفاق بیافتد و در کمتر از یک ساعت منجر به مرگ شود، به خصوص اگر حیوان خانگی شما به سایه، آب و فضای مناسب برای استراحت دسترسی نداشته باشد.
به دلیل اهمیت و شیوع بالا گرما زدگی یا heatstroke در این مقاله از ملودی مهربانی به بررسی کامل آن خواهیم پرداخت:
علت های شایع گرما زدگی در سگ ها
طی بررسی های انجام شده ۷۵ درصد گرما زدگی ها بعلت ورزش یا بازی بیش از حد در روز های گرم است و حدود ۲۰ درصد هم بدلیل گیر افتادن یا قرار گرفتن در یک فضای بسیار گرم مثل ماشین است. البته بنابر تجربه شخصی اکثر مراجعات به دامپزشکی در ایران، بدلیل قرار گرفتن طولانی مدت سگ در ماشین و مورد دیگر قرار گرفتن در معرض سشوار با باد گرم در زمان زیاد بوده است.
سگ هایی که بسیار هیجان زده هستند، گاهی اوقات حتی اگر دما و رطوبت محیط بالا به نظر نرسد، در معرض خطر قرار خواهند گرفت، این امر به ویژه در زمانی که سگ ها در محیطی با تهویه ضعیف یا پناهگاه ها نگهداری می شوند، بیشتر مشاهده می گردد.
سگ‌هایی که جثه بزرگ و یا اضافه وزن دارند و سگ هایی با موهای زیاد و سگ های براکیوسفال بیشتر از بقیه در معرض خطر هستند،
سگ های نژادهای براکیوسفال (مانند: نژاد پاگ، بوکسر و بولداگ) بدلیل مشکلات تنفسی در معرض خطر بیشتری هستند. در این نژادها، علائم بالینی گرمازدگی زمانی رخ می دهد که دما و رطوبت بیرون نسبتاً بالا باشد
بیشتر بخوانید: بیماری های شایع در سگ ها + علائم بروز دهنده و نحوه درمان
علائم گرما زدگی در سگ ها
علائم شایع گرمازدگی عبارتند از:
- نفس نفس زدن بیش از حد
- لثه / غشاهای مخاطی قرمز شده است
- افزایش ضربان قلب ( تاکی کاردی)
- کم آبی بدن
- دمای بالا ( ۴۰ درجه سانتی گراد به بالا)
- استفراغ
- اسهال
- تلو تلو خوردن
- ضعف و بی حالی
- تشنج
این علائم میتوانند به سرعت پیشرفت کنند و درنهایت منجر به مرگ شوند، در مطالعات اخیر در بریتانیا از هر ۷ سگ مبتلا به گرمازدگی که به دامپزشکی مراجعه میکند ۱ سگ می میرد. اما دراین مطالعه مشاهده شد که ۹۸ درصد سگ هایی که زودهنگام با علائم خفیف تحت درمان قرار گرفتند بطور کامل بهبود یافتند.
پیشگیری از گرما زدگی
- همیشه مطمئن باشید که پت شما در خارج از منزل به سایه و آب دسترسی دارد
- اگر سگ شما بازیگوش است یا نیاز به ورزش دارد، در زمان هایی از روز که هوا خنک تر هست او را بیرون ببرید مثل اوایل صبح یا بعد از غروب آفتاب
- هرگز هرگز هرگز سگ خود را در ماشین تنها نگذارید، هیچ وقت! حتی زمانی که هوا خنک است یا حتی اگر ماشین در سایه پارک شده یا شیشه پنجره ماشین پایین است.
- در روزهای بسیار گرم، هوای خانه را برای پت خود در دمای مطلوب قرار دهید مخصوصا اگر سگ شما مسن است یا با مشکلات افزایش زیاد وزن و بیماری قلبی و تنفسی دست و پنجه نرم میکند.
اگر سگی علائم گرمازدگی را نشان داد باید چه کنیم؟
متداول ترین سوالی که از دامپزشکان در این خصوص پرسیده میشود این است که اگر سگ ما علائم گرما زدگی را نشان داد باید چه کاری انجام دهیم؟
اگر سگی را دیدید که علائم گرمازدگی را نشان می‌دهد، او را در مکانی خنک و سایه‌دار قرار دهید، در صورت امکان، یک فن به سمت او باشد. خنک کردن او را با آب با دمای اتاق یا حوله ی خیس شده که روی سگ قرار داده شده است، شروع کنید. لطفا از یخ استفاده نکنید در حالی که فرآیند خنک سازی را شروع می کنید، بلافاصله به نزدیکترین دامپزشکی مراجعه کنید.
سارینا شعرانی – دامپزشک