مار در حال حاضر یکی از حیوانات خانگی به شمار میآید. امروزه نگهداری برخی از حیوانات کمیاب و وحشی که تنها در طبیعت قادر به زندگی میباشد، رواج یافته است.
یکی از حیوانات کمیاب که امروزه رواج بسیاری یافته و در خانههای افراد گوناگون نگهداری میشود، مار است. مار، از جمله حیوانات وحشی و همچنین خانگی است که به عنوان حیوان لذت بخشی با شرایط زندگی انسانها سازگار است. مارها حیوانات جذاب و فریبندهای هستند و با رسیدگی منظم، اکثر آنان به حیوانات خانگی تقریبا رامی تبدیل خواهند شد. با این حال مارها حیوانات خانگی مناسبی برای همه اشخاص نیستند. آنان نیاز های خاصی دارند و تنها باید توسط کسانی که این نیازها را درک می کنند و حاظر به تعهدی طولانی مدت هستند نگهداری شوند. اگر می خواهید ماری را به عنوان حیوان خانگی خود قبول کنید حتما در مورد انواع گونه های مارها مطالعه داشته باشید و با نیاز های آنان آشنایی پیدا کنید.
شما باید بدانید ماری که انتخاب میکنید چه قدر عمر میکند تا برای نگهداری و همزیستی با او آماده شوید. برای مثال مار ذرت ۵ تا ۱۰ سال و شاهمار بین ۱۲ تا ۱۵ سال عمر میکند، ولی پیتون توپی میتواند تا ۳۰ سال هم عمر کند. پس باید دربارۀ ماری که میخواهید انتخاب کنید تحقیق کنید تا بتوانید تخمین بزنید که آیا آمادگی دارید برای این مدت از مارتان نگهداری کنید یا خیر.
شما باید مار خود را با حیوانات مشخصی تغذیه کنید (حیواناتی که از قبل کشته شده و در دمای مناسب نگهداری شده اند امنترین انتخاب می باشند) و باید مکانی را در فریز خود به غذاهای مورد نیاز او اختصاص دهید. مارها خوردن گوشت را دوست دارند. لازم نیست برایشان غذایی رویایی مثل فیلۀ مینیون تهیه کنید، چون گوشتی که میخورند باید خام باشد.
موش صحرایی برای مارهای بزرگ یک غذای ایدهآل است. تهیۀ این موشها کار سختی نیست. تعداد زیادی از این موشها برای همین هدف پرورش داده میشوند. بعضی مارها گوشت یخزده هم میخورند، که البته باید بگذارید در دمای اتاق یخش آب شود، ولی بعضی مارها فقط موش زنده میخورند.
مارها توانایی زیادی در فرار کردن دارند و شما باید از ضدفرار بودن محیط زندگی آنان اطمینان حاصل کنید. این موجودات در پیدا کردن کوچکترین سوراخ ها و رد شدن از آنان مهارت خاصی دارند.
برای نگهداری از مار باید محیط مناسبی برای زندگی و رشد مار خود فراهم کنید. لازم نیست خاک و گیاهان جنگلهای انبوه مناطق گرمسیری را به خانۀ خود بیاورید، ولی باید دما و رطوبت محیطی که مار در آن است برای او مناسب باشد.
نیازهای مارتان را بشناسید تا بتوانید رطوبت و دمای تراریوم او را تنظیم کنید. برای گرم کردن تراریوم میتوانید از لامپ گرمایی استفاده کنید، اما نصف فضای تراریوم را گرم کنید تا اگر مار شما به محیط خنک نیاز داشت بتواند به سمت دیگر تراریوم برود. استفاده از صخرههای گرم هم خوب به نظر میرسد، اما به پوست حساس مار آسیب میزند.
داخل مخزن مارتان گیاه مصنوعی بگذارید، چون گیاه و خاک طبیعی ممکن است برای مار شما ضرر داشته باشد. کاسهای آب زیر لامپ گرمایی بگذارید تا رطوبت فضا را تامین کند. اگر در منطقهای زندگی میکنید که آب و هوای خشک دارد، بهتر است یک دستگاه رطوبتساز نزدیک مخزن مار بگذارید. دقت کنید که رطوبتساز را داخل مخزن نگذارید. همچنین میتوانید از دستگاههای مهسازی استفاده کنید که برای خزندگان طراحی شده است.
مارهای بزرگ یا مارهای سمی، هر چقدر هم که زیبا باشند، به دلیل مشکلاتی که ایجاد خواهند کرد به عنوان حیوان خانگی پیشنهاد نمی شوند.
مارهایی که از طبیعت گرفته شدهاند معمولا استرس بیشتری دارند و گاهی حاوی بیماریها یا انگل های خاصی هستند و رام کردن آنان نیز دشوار تر است. بنابر این سعی کنید مار مورد نظر شما در اسارت متولد شده باشد و سعی کنید آن را از یک پرورشدهنده قابل اطمینان تهیه نمایید.
هنگام خرید مار او را به دقت برای پیدا کردن نشانه های بیماری مانند حباب هایی که از بینی او بیرون می آیند، حالت خاص پوست، چشم های بسته یا پوسیدگی دهان بررسی کنید.
در مورد رژیم غذایی فعلی او و نحوه غذا خوردن او سوال کنید تا اطمینان پیدا کنید که مار مورد نظر به خوبی تغذیه می کند و هنگام تغذیه او با حیوانات از پیش کشته شده به مشکلی برنخواهید خورد.
از جمله مارهایی که برای افراد تازه کار مناسب هستند میتوان به مار ذرت، شیرمار و شاه مارو پایتون توپی اشاره کرد. این مارها اندازه ای منطقی، نگهداری نسبتا ساده و برای نگهداری به عنوان حیوان خانگی مناسب هستند.
بعضی از انواع مارها به دلیل اینکه که اندازهای بزرگ یا رشدی بسیار سریع دارند و یا انواع مارهای سمی برای نگهداری مناسب نیستند.
مارها موجوداتی اجتماعی نیستند و تنهایی خودشان را ترجیح میدهند، بنابراین بهتر است فقط یک مار داشته باشید. آنها شلوغی و صدای بلند را دوست ندارند. از لمس پوستشان لذت نمیبرند، پس تا جایی که میتوانید او را کمتر نوازش کنید. در عین حال باید روزی ۵ دقیقه او را در دستان خود بگیرید تا به شما عادت کند و به زندگی با انسانها خو بگیرد. آنها عاشق نظماند، پس رویۀ ثابت و منظمی در تعویض آب و تمیز کردن مخزن و غذا دادن به او در پیش بگیرید.
مارها بازی کردن را دوست دارند. همیشه آماده باشید که مارتان پنهان شود و دوباره خود را نشان دهد. مارها از جستجو کردن وسایل و رفتن به گوشه و کنارها لذت میبرند. اگر میتوانید یک کندۀ درخت یا یک شاخۀ نسبتا بزرگ در تراریوم بگذارید که مار دورش حلقه بزند و وارسیاش کند. مطمئن باشید که مارتان از آن لذت خواهد برد. اشیاء مختلف را در دسترس او قرار دهید تا بفهمید کدام را بیشتر دوست دارد و همان را به محل زندگیاش اضافه کنید. اشیاء مصنوعی برای این کار بهتر از اشیاء طبیعی هستند، چون اشیاء طبیعی کپک میزنند و کپک برای مارتان ضرر دارد.